30 മീറ്ററോളം ഉയരത്തിൽ വളരുന്ന വൻ വൃക്ഷമാണ് വേങ്ങ .വംശനാശ ഭീക്ഷണി നേരിടുന്ന ഒരു മരം കൂടിയാണ് വേങ്ങ .മരപ്പട്ടയ്ക്ക് നല്ല കട്ടിയുള്ളതും ചാരനിറമുള്ളതുമാണ് .ഇത് മുറിച്ചാൽ ചുവന്ന നിറത്തിലുള്ള കറ വരും.തടിക്ക് നല്ല ഉറപ്പുള്ളതും ഇളം ചുവപ്പുള്ളതുമാണ് .വേങ്ങയുടെ തടിയിൽ നിന്നാണ് കിനോ എന്ന ഔഷധം വേർതിരിച്ചെടുക്കുന്നത് .പണ്ടുകാലം മുതൽക്കേ വേങ്ങ പ്രമേഹത്തിന് ഔഷധമായി ഉപയോഗിച്ചുവരുന്നു. വേങ്ങ ഇന്‍ഡ്യ, നേപ്പാള്‍, ശ്രീലങ്ക എന്നിവിടങ്ങളില്‍ കാണുന്നു.തടിയുടെ കാതൽ ,കറ ,തൊലി എന്നിവ ഔഷധങ്ങക്കായി ഉപയോഗിക്കുന്നു
കുടുംബം : Fabaceae
ശാസ്ത്രനാമം : Pterocarpus marsupium
മറ്റുഭാഷകളിലെ പേരുകകൾ
ഇംഗ്‌ളീഷ് : Indian Kino Tree (ഇൻഡ്യൻ കീനോ ട്രീ)
സംസ്‌കൃതം : ബന്ധുക,പീതകം ,പീതസാലാ ,അസന
ഹിന്ദി :വിജയസാര
ഗുജറാത്തി :ബിയോ
ബംഗാളി : പിത്സാൽ
തമിഴ് :വേങ്ഗൈമരം
തെലുങ്ക് : പേഡ്ഡ്ഗി
രസാദിഗുണങ്ങൾ
രസം :കഷായം ,തിക്തം
ഗുണം :ലഘു, രൂക്ഷം
വീര്യം :ശീതം
വിപാകം :കടു
ഔഷധഗുണങ്ങൾ
അതിസാരം ,ആമാതിസാരം എന്നിവ സുഖപ്പെടുത്തുന്നു ,കഫ പിത്തരോഗങ്ങൾ ശമിപ്പിക്കുന്നു ,ഒടിവുകളും ചതവുകളും സുഖപ്പെടുത്തവനുള്ള കഴിവുണ്ട് ,മേദസ്സ് കുറയ്ക്കുന്നു
ചില ഔഷധപ്രയോഗങ്ങൾ
വേങ്ങാക്കാതൽ ,കരിങ്ങാലിക്കാതൽ എന്നിവ സമം കഷായം വച്ചു കഴിച്ചാൽ പീനസം മാറും
ചൊറി ,ചിരങ്ങ്, കുഷ്ടം എന്നിവയ്ക്കു വേങ്ങയുടെ ഇലയും തൊലിയും ചേർത്തരച്ച് പുറമെ പുരട്ടിയാൽ മതി
മോണപഴുപ്പിനും ,പല്ലു വേദനയ്ക്കും വേങ്ങയുടെ കറ പുറമെ പുരട്ടിയാൽ മതി
അകാലത്തിൽ നിന്നുപോയ ആർത്തവം വീണ്ടുമുണ്ടാകാൻ വേങ്ങക്കാതൽ പൊടി 12 ഗ്രാം വീതം ദിവസം രണ്ടുനേരം മൂന്ന് ദിവസം കഴിച്ചാൽ മതി
വേങ്ങക്കാതൽ കഷായം വച്ച് 50 മില്ലി വീതം രാവിലെയും വൈകിട്ടും പതിവായി കഴിച്ചാൽ പ്രമേഹം ശമിക്കും
വേങ്ങയുടെ തൊലിയും ഇലയും ഗോമൂത്രത്തിൽ അരച്ച് പുറമെ പുരട്ടിയാൽ വരട്ടുചൊറി പോലെയുള്ള ചർമ്മരോഗങ്ങൾ മാറിക്കിട്ടും
